Genç adam köy pazarında gezerken, gördüğü yaşlı ama sevimli eşeği bir köylüden 500 liraya satın aldı. Köylü parayı alırken dedi ki:
– Eşeği yarın kasaba meydanına getirip sana teslim ederim. Senin kasabaya götürmen zor olur.
Ertesi gün genç adam, kasaba meydanında köylüyü buldu ve eşeğim nerde diye sordu.
Köylü cevap verdi:
– Çok üzgünüm ama eşek yolda gelirken kaza geçirdi sizlere ömür oldu.
Genç adam üzgün:
– Peki ne yapalım, o zaman paramı iade edin.
Köylü dedi ki:
– Parayı senden aldıktan sonra borcumu kapatmak için harcadım ve iade edemeyeceğim.
Genç adam biraz düşündü ve dedi ki:
– O zaman bari bana eşeğin ölüsünü ver.
Köylü ölü eşeği ne yapacağını sorunca, “Ben onu değerlendiririm, görürsün” dedi.
Köylü, genç adamı bir ay sonra şehrin meydanında gördü ve merakla sordu:
– Nasıl eşeğin ölüsü işine yaradı mı?
Genç gülerek cevap verdi:
– Evet, büyük ödülün eşek olduğu piyangoda ikişer liradan 500 bilet sattım. 1000 lira para topladım, sonuçta da 498 lira kar ettim.
Köylü nasıl oldu bu iş diye merakla sordu:
– Peki ölü eşeğe kimse itiraz etmedi mi?
Genç adam gene güldü:
– Bir tek piyangoyu kazanan itiraz etti; ona da iki lirasını iade ettim.
Genç adam büyüdü ve büyük bir tüccar oldu…
Ticarette para kazanmak kadar, kaybetmek de var ama büyük tüccar kayıplarını dahi kazanca dönüştürecek yolu bulandır.
